Το Αιγαίο Πέλαγος και ο ρόλος της ΑΟΖ

Θεόδωρος Κ. Καρυώτης*

Ένα από τα πιο σημαντικά έργα της Διάσκεψης για το Δίκαιο της Θάλασσας (1973-1982) ήταν η δημιουργία και κωδικοποίηση του θεσμού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Ετσι δόθηκε ένα τέλος στη χαώδη κατάσταση που επικρατούσε μέχρι τότε στο Διεθνές Δίκαιο Αλιείας. Για πάνω από τριάντα χρόνια τώρα η Ελλάδα επιμένει μονότονα ότι η μοναδική της διαφορά με την Τουρκία είναι νομικής φύσης και αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Αλλά πάνω από 25 χρόνια τώρα η έννοια της υφαλοκρηπίδας έχει υπερκερασθεί απ' αυτήν της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Οι Τούρκοι βέβαια τρίβουν τα χέρια τους που ακούν για τόσα χρόνια τις ελληνικές κυβερνήσεις και όλα τα πολιτικά κόμματα να μιλάνε μόνο για την υφαλοκρηπίδα, χωρίς να αναφέρονται στην ΑΟΖ. Ο λόγος βέβαια της μεγάλης χαράς των Τούρκων είναι ότι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει πολλά να κερδίσει μετά την οριοθέτηση μιας ΑΟΖ στο Αιγαίο.

Τα πράγματα όμως άλλαξαν πριν από λίγο καιρό, όταν η Κύπρος αποφάσισε, πολύ σωστά, να συνάψει μια συμφωνία με την Αίγυπτο και το Ισραήλ για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των τριών κρατών και μετά να αρχίσει έρευνες για πετρέλαια στην κυπριακή ΑΟΖ. Επομένως, σύντομα, η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί στην ίδια ενέργεια που έκαναν οι ΗΠΑ, η Ρωσία και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, δηλαδή να διακηρύξει την κυριαρχία της σε μια ΑΟΖ, με βάση το εθιμικό δίκαιο της θάλασσας, όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας. Φυσικά μια τέτοια ΑΟΖ δεν θα διαθέτει μόνο η ηπειρωτική χώρα, αλλά και όλα τα ελληνικά νησιά. Το κλειδί σε αυτή την οριοθέτηση είναι το Καστελόριζο, που είναι ένα νησί που κατοικείται και δεν μπορεί κάποιος να αμφισβητήσει ότι διαθέτει ΑΟΖ.

Δηλαδή τι εννοούσε ο πρόεδρος Σαρκοζί όταν έλεγε πρόσφατα "Θέλουμε μια ενωμένη Ευρώπη. Η Ευρώπη πρέπει να έχει σύνορα. Διότι μια Ευρώπη χωρίς σύνορα θα είναι μια Ευρώπη χωρίς θέληση, χωρίς ταυτότητα, χωρίς αξίες. Και αν η Ευρώπη δεν υπερασπίζεται τις αξίες της, τότε ποιος θα το κάνει γι' αυτήν;".

 

* Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστημιακό Σύστημα του Μέριλαντ, ΗΠΑ

Αναδημοσίευση από το Έθνος - Ημερομηνία δημοσίευσης: 27-11-11