Χρύσανθος Λαζαρίδης
Το αποκάλυψε ο Νομπελίστας Πωλ Κρούγκμαν στους Times της Νέας Υόρκης, το περασμένο Σαββατοκύριακο: Η κρατικοποίηση των τραπεζών (έστω κα μερική, έστω και προσωρινή) είναι πλέον, όχι απλώς επιτρεπτή και συζητήσιμη, αλλά απαραίτητη και αναπόφευκτη.
Μάλιστα, κατά τον Κρούγκμαν, έχει δώσει τη «συγκατάθεσή» του, ακόμα και ο Άλαν Γκρίσπαν, πρώην Διοικητής της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας και θεωρούμενος «μέγας γκουρού» του νεοφιλελευθερισμού...
-- Τι θα επιτύχει μερική κρατικοποίηση των τραπεζών;
Θα σπάσει το τραπεζικό καρτέλ. Θα αναγκάσει τις τράπεζες να κάνουν ό,τι επιτάσσουν οι κανόνες της αγοράς σε περιόδους ύφεσης. Να ρίξουν το ποσοστό του κέρδους τους.
Από τη μείωση των επιτοκίων στα υφιστάμενα δάνεια, θα προκύψουν ταυτόχρονα δύο πολύ θετικά για το σύνολο της οικονομίας:
* Πρώτον θα ανακουφιστούν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις που ήδη πληρώνουν τοκοχρεωλυτικές δόσεις κάθε μήνα. Θα μειωθούν δραστικά οι δόσεις τους και θα ανέβει το διαθέσιμο εισόδημά τους. Με περισσότερο εισόδημα στη διάθεσή τους, είτε θα αποταμιεύουν περισσότερα (αυξάνοντας την προσφορά ρευστού στις τράπεζες), είτε θα καταναλώνουν περισσότερο (αυξάνοντας τη ζήτηση προϊόντων). Στην πρώτη περίπτωση οι τράπεζες θα αποκτήσουν υγιείς πόρους για τη χρηματοδότησης της αγοράς. Στη δεύτερη, θα αυξηθεί άμεσα η οικονομική δραστηριότητα.
* Δεύτερον, θα μειωθούν οι επισφάλειες των τραπεζών. Όσο λιγότερο «ζορίζονται» νοικοκυριά και επιχειρήσεις να πληρώσουν τις δόσεις τους στις τράπεζες, τόσο λιγότερα δάνεια θα έχουν πρόβλημα. Άρα τόσο θα μειωθεί το ρίσκο των τραπεζών. Κι όταν μειώνονται οι επισφάλειες και το ρίσκο των τραπεζών, τόσο αυξάνεται ο δείκτης της κεφαλαιακής τους επάρκειας.
-- Που θα οδηγήσει αυτό;
Όσο εξυγιαίνονται οι τράπεζες και αυξάνεται η οικονομική δραστηριότητα, τα χρηματιστήρια θα αρχίσουν ανεβαίνουν και το κράτος θα μπορέσει, κάποια στιγμή, να πουλήσει πολύ υψηλότερα τις μετοχές που αγόρασε για να ελέγξει τις τράπεζες.
Το σύστημα θα επανέλθει στην ελεύθερη αγορά, υπό πολύ αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις τράπεζες, υπό πολύ πιο ανταγωνιστικό καθεστώς για την οικονομία συνολικά, με πολύ υγιέστερα χαρτοφυλάκια για όλους, χωρίς πρακτικές τραπεζικού καρτέλ, με περισσότερη αισιοδοξία στα νοικοκυριά και πολύ καλύτερο αναπτυξιακό κλίμα για τις επιχειρήσεις.
Η επανιδιωτικοποίηση των τραπεζών θα γίνει σε πολύ υψηλότερες τιμές για τις μετοχές τους, χωρίς ασυδοσία για τις διοικήσεις τους και με πολύ μεγαλύτερα περιθώρια στην υπόλοιπη οικονομία να αναπτυχθεί.
Κι αυτό θα είναι αληθινό «νιού ντηλ»: Αληθινή «αναδιανομή» εισοδήματος αρχικά, περιουσίας, στη συνέχεια και επενδυτικών ευκαιριών τελικά.
Η μερική κρατικοποίησή των τραπεζών είναι πλέον μέτρο σωτηρίας της ελεύθερης αγοράς μακροχρόνια, όχι πλήγμα σε βάρος της.
Αναδημοσίευση από το δίκτυο 21 - Ημερομηνία δημοσίευσης: 25-02-09