Π. Ήφαιστος: Παρέμβαση για τον ρόλο της Εκκλησίας

Παρέμβαση στο ζήτημα της «θέσης και άποψης» της ελληνικής εκκλησίας
Παναγιώτης Ήφαιστος

Το συντρέχον μέγα κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, πνευματικό, ηθικό και διπλωματικό πρόβλημα της Ελλάδας το οποίο ενδέχεται να καταλύσει ολοκληρωτικά το νεοελληνικό κρατίδιο συμπαρασύροντας στο βάραθρο όσους έλληνες απέμειναν, δεν είναι άσχετο με την συζήτηση για τον ρόλο της Ελλαδικής Εκκλησίας, και δεν αφορά μόνο τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο ή επίσκοπο. Αυτό που διακυβεύεται, εκτιμώ, είναι κατά πόσο η Ελλάδα μετά από δύο περίπου αιώνες, θα καταστεί εθνικά ανεξάρτητη. Κατά πόσο θα εισέλθει σε πορεία δημοκρατίας και πολιτικού πολιτισμού, ή, αντίστροφα, κατά πόσο θα διαλυθεί για να εκτονωθούν τα σύνδρομα όσων επί δεκαετίες την καβαλίκευαν σέρνοντάς την στην εξάρτηση, στην πνευματικό τέλμα, στο ηθικό ξεχαρβάλωμα, στις ήττες και στις καταστροφές. Συντομογραφικά τονίζω τα πιο κάτω:

Έτσι που καταντήσαμε λόγω διάδοσης των εθνομηδενιστικών παραδοχών, ας καταθέσω, πρώτα, ένα «πιστοποιητικό προοδευτικής ορθότητας»: Δεν είμαι κατ’ ανάγκη θρησκευόμενος. Δεν ενδιαφέρει κανένα και δεν σχετίζεται με την επίμαχη συζήτηση, επιπλέον, εάν ο αναλυτής ενός τέτοιου ζητήματος είναι «πιστός», άθεος, ή πιστός πλην μη συχνός επισκέπτης στην Εκκλησία της ενορίας του. Τα ζητήματα που τίθενται για τον ρόλο της Εκκλησίας είναι πολιτικά και έτσι θα τα δω εδώ. Πρωτίστως, θέτουν επί τάπητος το ερώτημα κατά πόσο θα μιλάμε λογικά και στην βάση στοιχειωδών γνώσεων για τον άνθρωπο, το κράτος και τον κόσμο ή κατά πόσο υπάρχουν πλέον εχθρικά και φιλοσοφικά ασυμβίβαστα στρατόπεδα. Γιατί το σύνορο προσδιορίζεται, εν τέλει, από την απάντηση στο ερώτημα «τι συγκροτεί και τι συγκρατεί τα κράτη και τον κόσμο;». Το συμπαρομαρτούν επίσης ερώτημα: «πώς εξελίχθηκε ο κόσμος από την αρχαιότητα μέχρι το τέλος της Βυζαντινής Οικουμένης και στην συνέχεια από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα;».

Λόγος για να συζητούν δύο έλληνες σήμερα δεν υπάρχει αν δεν στέκονται πάνω στην ίδια πασίδηλη διάγνωση των αιτίων: Το μέγα πρόβλημα της Ελλάδας ποτέ δεν ήταν η Εκκλησία αλλά η ξένη εξάρτηση και η άρρηκτα συναρτημένη με αυτή φαυλοκρατία των εκάστοτε εξαρτημένων εξουσιαστών των δύο τελευταίων αιώνων. Βαθύτερη αιτία είναι ότι ήδη μετά την δεκαετία του 1820 το κρατικό εποικοδόμημα στημένο μοντερνιστικά ήταν ηθικοκανονιστικά ασύμβατο με την υποκείμενη μακραίωνα διαμορφωμένη εθνική ανθρωπολογία. Η εξουσία που στήθηκε μέχρι και σήμερα ακούει στο όνομα «έμμεση αντιπροσώπευση». Όμως, κατ’ όνομα μόνο είναι έστω και «έμμεση αντιπροσωπευτική δημοκρατία». Για να δικαιούνταν το τελευταίο ακρωνύμιο έπρεπε να έχει φορά κίνησης προς άμεση δημοκρατία. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει! Μετά την επανάσταση, δεν κινηθήκαμε πάνω στα αχνάρια της τρισχιλιετούς παράδοσής μας στον στίβο του εθνικού πολιτικού πολιτισμού ο οποίος είναι εξ αντικειμένου εγγενώς δημοκρατικός. Το αποτέλεσμα είναι ότι εδώ και δύο αιώνες βρισκόμαστε μέσα σε τούνελ εξάρτησης, φαύλων κύκλων εμφύλιων διενέξεων και διαδοχής της μιας κρατικής φαυλοκρατίας από μια άλλη.

Είναι τουλάχιστον απαράδεκτος και αχαρακτήριστος αυταρχισμός εάν κανείς αξιώσει από οποιαδήποτε ομάδα ή μέλος της ελληνικής κοινωνίας να μην έχει λόγο για τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα, ιδιαίτερα όταν πολλοί σήμερα βάσιμα φοβούνται ότι κινδυνεύουμε να καταρρεύσουμε ολοσχερώς. Όταν όλοι μιλούν για μεγάλες επερχόμενες κακουχίες των ελλήνων, για μεγάλα δεινά και για ένα ενδεχομένως αναπόδραστα επερχόμενο μερικό ή ολικό ιστορικό εκμηδενισμό, αποτελεί τουλάχιστον προπέτεια εάν κανείς ζητά από τον σημαντικότερο, μεγαλύτερο και ιστορικότερο πνευματικό θεσμό των ελλήνων να σιωπήσει. Είναι εξαιρετικά πονηρή στάση αν κανείς αξιώνει να στερηθεί η Ελληνική Εκκλησία της ελεύθερης και ανεμπόδιστης διατύπωσης θέσεων που εκφράζουν τον μακραίωνα διαμορφωμένο πνευματικό κόσμο που μακραίωνα αντιπροσωπεύει. Αντικειμενική ιστορική συνθήκη με την οποία συνηγορούν πολλά εκατομμύρια ελλήνων. Είναι αχαρακτήριστο να επιχειρείται να εμποδιστεί ένας πνευματικός θεσμός να διατυπώσει κοινωνικοπολιτικές ευαισθησίες, ιδιαίτερα σε στιγμές που τα περισσότερα μέλη της κοινωνίας πλήττονται καίρια από λάθη, παραλήψεις και πολιτικά εγκλήματα με αποτέλεσμα σήμερα να έχει απολέσει, προσωρινά ελπίζουμε, το πολυτιμότερο αγαθό μιας κοινωνίας, την εθνική της ανεξαρτησία. Είναι τελείως απαράδεκτο, επιπλέον, να ακούονται πονηρές γκρίνιες ως και αν και η Ελληνική Εκκλησία να εμφορείται από Θεοκρατικά δόγματα. Έλεος: Η Ορθόδοξη παράδοσή μας ήταν και είναι ανθρωποκεντρική ακόμη και στις πιο ακραίες εκδηλώσεις της ή ταυτίσεις της που οφείλονταν συνήθως σε δύσκολες ιστορικές συγκυρίες ή ατομικές ιδιοσυγκρασίες. Καθετί περί του αντιθέτου είναι παντελώς ανυπόστατος και αχαρακτήριστα άδικος ισχυρισμός.

Η αλήθεια, όμως, είναι ότι αυτό που διακυβεύεται είναι κάτι άλλο: Είναι κατά πόσο εμείς, οι νεοέλληνες, θα μείνουμε –έτσι για να συνεχίσουν να εκπληρώνονται κάποια σύνδρομα παλαιολιθικών υλιστικών αντιλήψεων– καθυποταγμένοι σε μοντερνιστικές και εθνομηδενιστικές νοοτροπίες που ροκανίζουν την ελληνική κοινωνία ηθικά, πνευματικά, οικονομικά, πολιτικά και κυριαρχικά. Ενώ όλα τα κράτη!! αφήνουν πίσω την μοντερνιστική αυτοκτονική ιδεολογία περί μιας αποκλειστικά υλιστικής δημόσιας σφαίρας, κάποιοι μεταξύ μας, λόγω αυτοκτονικής κεκτημένης ταχύτητας, ή επενδυμένων συμφερόντων στην ξένη εξάρτηση που θρέφεται από την απώλεια της ανεξαρτησίας μας, συνεχίζουν να καταπολεμούν την εισροή του πνευματικού κόσμου των ελλήνων πολιτών μέσα στα πολιτειακά δρώμενα.

Θα αποτελούσε κακόγουστο αστείο –για να μην πω εχθρική στάση κατά της ελληνικής κοινωνίας– αν κανείς ισχυριζόταν πως η Ορθόδοξη πνευματική μας παράδοση δεν αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο του πνευματικού μας πλούτου και υπό τις περιστάσεις ίσως το μόνο στήριγμα πάνω στο οποίο μπορούμε να κρατηθούμε. Ή μήπως βλέπουμε γύρω μας πολλούς πνευματικά εμφορούμενους και πανέτοιμους να παλέψουν για την χαμένη πλέον εθνική μας ανεξαρτησία! Αυτό που βλέπουμε είναι το αντίθετο: Αντί κάποιοι να σιωπήσουν και να υπηρετήσουν ταπεινά την πατρίδα ξεστομίζουν φράσεις όπως «θα αλλάξουμε την Ελλάδα και τους Έλληνες». Οι Έλληνες όμως δεν χρειάζονται αλλαγή παρά μόνο μια: Να αποδεσμευτούν πολιτικοστοχαστικά για να μπορέσουν να κολυμπήσουν μέσα στον ωκεανό της ελληνικότητάς τους. Εκεί μέσα μπορούν να ποτιστούν πνευματικά, να δυναμώσουν τις κοσμοθεωρίες τους, να σταθούν όρθιοι ακόμη και αν οικονομικά πτωχεύσουν και να αποκτήσουν γνώση για το πώς θα πορευθούν στρατηγικά. Και μέσα σε αυτό τον ωκεανό ρέουν πολλοί ποταμοί δικοί μας και άλλων, εκ των οποίων ένας δικός μας και πολύ μεγάλος, είναι η ελληνική ορθόδοξη μεταφυσική παράδοση. Ας ανορθωθούμε και αντικρούσουμε στους εγχώριους υβριστές των κοσμοθεωριών μας: Οι κοσμοθεωρίες μας, οι παραδόσεις μας και τα πνευματικά και πολιτικά κεκτημένα μας είναι βαθιά ριζωμένα, βαθύτατα δημοκρατικά, βαθύτατα προσκολλημένα στην έννοια της πολιτικής ελευθερίας, βαθύτατα ανθρωπιστικά, φιλάνθρωπα, οικουμενικά και πάντοτε σύγχρονα.

Όσοι δεν είναι κακόπιστοι ή αφελείς ας το κατανοήσουν: Μετά την πτώση του Βυζαντίου ο διεθνιστικοϋλισμός έβαλε τον κόσμο σε καταστροφική πορεία και τον πολιτικό πολιτισμό σε καθοδική πορεία. Διαδοχικά είχαμε μια αλληλουχία ιστορικά αλληλένδετων γεγονότων: Υλιστικές δημόσιες σφαίρες, αστικοποίηση, αποικιοκρατία, γενοκτονίες, εθνοκαθάρσεις (για να επιφέρουν στην Ευρώπη και στην Βόρειο Αμερική το «κρατικό έθνος», μια ρατσιστική αντίληψη της κρατικής οργάνωσης παντελώς άγνωστη στον ελληνικό πολιτισμό, πολύ δε περισσότερο άγνωστη στην ελληνική ορθόδοξη παράδοση. Αποτελεί παράδοξο και ύπουλη ύβρη όταν προσάπτονται κατηγορίες περί ρατσισμού ή εθνικισμού καθότι την σύγχρονη εποχή τέτοιες ιδιότητες διέθετε μόνο η μοντερνιστική διαδρομή μετά τον 16ο αιώνα. Συμβατή με την ελληνικότητα είναι μόνο η κλασική νοηματοδότηση του έθνους, η οποία, εξάλλου, αποτέλεσε τον άξονα του διαχρονικού δημοκρατικού πολιτικού πολιτισμού όποτε και όταν υπήρξε. Αυτοί που εφηύραν τις σύγχρονες ρατσιστικές ιδεολογίες, επιπλέον, είναι οι ίδιοι που καταλήστευσαν τον πλανήτη αποικιοκρατικά, περιέπλεξαν όλα τα έθνη σε αδιέξοδες ιδεολογικές δήθεν ηγεμονομαχίες, προκάλεσαν παντελώς άσκοπους εμφύλιους πολέμους και άσκησαν φασιστικές μεθόδους διαίρει και βασίλευε που συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας. Αυτή η καταστροφική πορεία που προκάλεσε ο διεθνιστικοϋλισμός, όμως, σταδιακά αντιστρέφεται. Τα υπολείμματα αυτής της, από άποψη πολιτικού πολιτισμού βέβηλης, ιστορικής φάσης, συνεχίζουν να πλήττουν μέλη πολλών κοινωνιών.

Σε μερικά εξαρτημένα κρατίδια με μακραίωνους πολιτισμούς, είναι αλήθεια ότι φορείς μοντερνιστικών δογμάτων συνεχίζουν να καβαλικεύουν την εξουσία, να επανδρώνουν τα πανεπιστήμια και να αναμασούν αδιάντροπα ξεπεσμένα δόγματά μη διστάζοντας να επιτίθενται κατά των κοσμοθεωριών και των πνευματικών θεσφάτων των υποκείμενων κοινωνιών. Ο φανατισμός τους είναι απολίτιστος, η προπέτειά τους απύθμενη και συνέπειες των στάσεών τους πάντοτε καταστροφικές. Τι άλλο να περιμένουμε όμως, για εγγενώς κοσμοπλαστικά δόγματα μιλάμε! Και οι κοσμοπλάστες ήταν πάντα «σοφοί». Γύρω μας, καθημερινά, αυτό αξιώνουν ακόμη και σπιθαμιαίου αναστήματος κοσμοπλάστες.

Εξουσιαστικά υπολείμματα εθνομηδενιστικών μοντερνιστικών ιδεολογημάτων στέκονται υπεράνω του «λαουτσίκου» και ενίοτε με υπεροψία και θράσος χιλίων πιθήκων υπερθέτουν τα δόγματά τους πάνω από την ιστορικά σμιλευμένη ανθρωπολογία μερικών άτυχων κοινωνικών οντοτήτων. Τολμούν ακόμη, τους άμοιρους πολίτες που σύνθλιψε η άτυχη παρουσία τους, και που καθημερινά αγωνίζονται να επιβιώσουν εις πείσμα και ερήμην του καταπιεστικού κράτους τους, να τους ονομάζουν «διεφθαρμένους» και τους εαυτούς τους θεόσταλτους δονκιχώτες προορισμένους να επιβάλουν κάθαρση.

Χωρίς την παραμικρή μυωπία μπροστά στους Κύκλωπες, τις Σειρήνες, τους Ποσειδώνες και τις τρικυμίες της θαλασσοπορίας προς την «ανύπαρκτη» Ιθάκη του 21ου αιώνα, κανείς εύλογα μπορεί να ισχυριστεί πως με ιστορικούς όρους έφθασε, το τέλος της εποχής των ιδεολόγων κοσμοπλαστών: Με αφετηρία τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες που τελεσφόρησαν και δημιούργησαν δεκάδες ανεξάρτητα έθνη, με την αποτυχία του εξίσου μοντερνιστικού φασισμού, με την παρακμή των δυτικών ηγεμονιών τον τελευταίο αιώνα και με την πτώση του επίπλαστου υπερκράτους της Σοβιετικής Ένωσης, σήμερα δισεκατομμύρια άνθρωποι –πολλοί μέσα σε μεγάλα αν όχι γιγαντιαία έθνη– πετάνε στον ιστορικό σκουπιδοτενεκέ την μοντερνιστική διαστροφή που θέλει μια αποκλειστικά υλιστική δημόσια σφαίρα και επιζητεί την ανθρωπολογική εκμηδένιση των κρατών ως μέσο δήθεν εύτακτης διακυβέρνησής τους. Σε αυτή ακριβώς την λογική εντάσσεται κάθε αξίωση να εμποδιστεί να εισέλθει μέσα στην ελληνική δημόσια σφαίρα ο ανθρωποκεντρικός, δημοκρατικός, οικουμενικός και φιλάνθρωπος πολιτισμός της ελληνικής ορθόδοξης παράδοσης.

Αυτό μάλιστα όταν ευρύτερα πλέον σε όλα τα κράτη, ο πνευματικός κόσμος των πολιτών, συμπεριλαμβανομένης της μεταφυσικής πίστης των πολιτών όλων των κοινωνιών, εισρέει και διαμορφώνει την ηθικοκανονιστική τάξη. Αυτός ήταν πάντοτε ο κόσμος πριν έλθει ο ιδεολογικός φασισμός από τον 16ο αιώνα και εντεύθεν. Αυτός δεν μπορεί πια παρά να είναι και ο νέος κόσμος του 21ου αιώνα. Σε αντίθεση με τις μοντερνιστικές υλιστικές παραδοχές, είναι αναπόδραστο ο πολιτισμένος πολιτικός βίος και η ανάδειξη των εθνών στην ιεραρχία των σημασιών να είναι συναρτημένη με τον πνευματικό τους κόσμο, την μεταφυσική πίστη των πολιτών, τις ουσίες τους και τις κοσμοθεωρίες τους. Η εθνοκρατική ανθρωπολογία και ο εγγενής πνευματικός και αισθητός της πολιτισμός δεν μπορεί παρά να είναι πλέον ο άξονας τόσο της ενδοκρατικής ζωής όσο και της διεθνούς ζωής. Η εποχή του εθνομηδενισμού τελείωσε απλά κάποιοι δεν θέλουν να το δεχθούν και οι κοινωνίες πρέπει να προσέχουν από αυτούς. Ωραιοποιημένα και μεταμφιεσμένα τους καλούν να επιστρέψουν στην προ-πολιτική υλιστική βαρβαρότητα.

Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, υπάρχουν, επιπλέον, τα κοινωνικοοντολογικά γεγονότα. Παρά τις αναστολές και τις οπισθοδρομήσεις που προκάλεσε η προ-πολιτική μοντερνιστική νοηματοδότηση της πολιτικής με όρους ωμής ισχύος, οι άνθρωποι, ερήμην και εις πείσμα των υλιστικών ιδεολογιών, κατόρθωσαν, τους πέντε τελευταίους αιώνες, να συγκροτηθούν ανθρωπολογικά και πολιτικά. Έχουμε ήδη μια εθνοκρατοκεντρική διεθνή τάξη πραγμάτων που εκκολάπτεται μπροστά στα μάτια μας.

Η μετάβαση σε ένα πιο σταθερό εθνοκρατοκεντρικό κόσμο, βέβαια, δεν θα είναι απλή ή εύκολη. Η ανοδική φορά θα συναρτάται πάντοτε με την επιτυχία συγκρότησης αντί-ηγεμονικών συσπειρώσεων αλλά και με την εμπέδωση της κοινής κοσμοθεωρίας όλων των εθνών, δηλαδή της Υψηλής Αρχής της Εθνικής Ανεξαρτησίας. Κοσμοθεωρητικής παραδοχής απέναντι στην οποία στέκεται το παρωχημένο συνονθύλευμα των μοντερνιστών, μεταμοντερνιστών και εθνομηδενιστών.

Όσοι επί δεκαετίες αν όχι αιώνες στήριξαν την εξάρτηση του νέο-ελληνικού κράτους και την στέρησή της από την ελληνική του παράδοση καλά θα κάνουν, αν έχουν τσίπα ντροπής, να σταματήσουν να βάλουν κατά των ανθρωπολογικών προϋποθέσεων των ελλήνων οι οποίες εις πείσμα του μοντερνιστικού κράτους, διώξεων, δικτατοριών, γενοκτονιών και δυσπραγίας, επιβίωσαν. Και ανεξαρτήτως του κατά πόσο είμαστε ή δεν είμαστε όλοι θρήσκοι, σίγουρα οι πλείστοι έλληνες θεωρούν την επίθεση κατά της Ορθόδοξης παράδοσής τους ως ύβρη κατά της ύπαρξής τους και κατά τον κοσμοθεωριών τους. Οι φορείς αυτής της μεγάλης πνευματικής παράδοσης όχι μόνο δεν πρέπει να σιωπήσουν αλλά θα πρέπει να πυκνώσουν τις παρεμβάσεις υπέρ της βαλλόμενης ελληνικής κοινωνίας.

Τέλος, αν και περιττό ας επισημάνουμε πως σε ένα πραγματικά δημοκρατικό πολιτειακό κόσμο όλες οι μεταφυσικές φιλοσοφίες έχουν θέση, ακόμη και οι αθεϊστικές. Ακόμη και οι μεταμοντέρνες και οι ανθρωπολογικά εκμηδενισμένες. Πλην όμως οι τελευταίες, νοιώθοντας πλέον ως μια απελπισμένη μειονότητα, γίνονται αδιάντροπα και αναίτια επιθετικές και επιχειρούν να κρατήσουν την Ελλάδα στα πίσω καθίσματα της ιστορίας: Καθηλωμένους, εκμηδενισμένους, στερούμενους του πνευματικού τους κόσμου και υποχείρια των διεθνών και διεθνικών θηρίων. Αυτό θέλουν να παθαίνουμε, κάποιοι, για να θρέψουν τα παρωχημένα ιδεολογικά σύνδρομά τους; Ας είμαστε εν τέλει, εκατέρωθεν, όλοι ειλικρινείς και ξεκάθαροι σε αυτά που λέμε!

Τέλος, επειδή τυγχάνει να είμαι συγγραφέας και επειδή δεν μπορούν να ειπωθούν πολλά με μερικές μονο γραμμές, όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ανατρέξει στο βιβλίο μου Κοσμοθεωρία των Εθνών, Συγκρότηση και συγκράτηση των κρατών, της Ευρώπης και του Κόσμου ή και σε δοκίμια όπως το «Το μεταβατικό σύστημα της Βεστφαλίας και του ΟΗΕ υπό την αίρεση των προϋποθέσεων που αναπτύσσονται στο κοσμοσυστημικό επίπεδο» ή το «Έθνος ως Δημοκρατία vs Μεταμοντερνισμός - εθνομηδενισμός - αποδομησμός».

Αναδημοσίευση από το www.ifestosedu.gr - Ημερομηνία δημοσίευσης: 28-12-10

Σχετικά:

LoMak's Blog

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Π. Ήφαιστος: Παρέμβαση για τον ρόλο της Εκκλησίας