Ευρωπαϊκά ομόλογα με… ρήτρα χρεοκοπίας!

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Wolfgang Schäuble.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Wolfgang Schäuble.

Εφιαλτικές συνθήκες για τη χρηματοδότηση των περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης, με πρώτη βεβαίως την Ελλάδα, δημιουργεί η επίσημη πλέον πρόταση της Γερμανίας, να ενσωματωθεί σε όλα τα ομόλογα που θα εκδίδονται από τις χώρες της Ευρωζώνης μια... ρήτρα χρεοκοπίας.

Ο νέος «πυροβολισμός» στις περιφερειακές οικονομίες, αυτή την φορά από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλ, εκτιμάται ότι είναι ένας από τους παράγοντες που βρίσκονται πίσω από τις ισχυρές πιέσεις που δέχθηκαν και χθες τα ιρλανδικά και πορτογαλικά ομόλογα, αλλά και η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο. Το spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων μειώθηκε μεν κάτω από τις 900 μονάδες βάσης, λόγω της εξάλειψης του κινδύνου πρόωρων εκλογών, αλλά στις συνθήκες που διαμορφώνονται φαίνεται πολύ μακρινή η επάνοδος κάτω από τις 700 μονάδες, όπου είχε υποχωρήσει πρόσκαιρα τον περασμένο μήνα.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών περιέγραψε, σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στο χθεσινό “Spiegel”, με αρκετή ακρίβεια πώς ακριβώς οραματίζεται το Βερολίνο τη δημιουργία μιας αγοράς ομολόγων δύο ταχυτήτων μέσα στην Ευρωζώνη. Μετά την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης τον Μάρτιο, όπως τόνισε, περιμένει ότι όλες οι νέες εκδόσεις ομολόγων από χώρες της Ευρωζώνης μετά το 2013 θα περιλαμβάνουν στους όρους τους και το «κούρεμα» των πιστωτών, σε περίπτωση που η εκδότρια χώρα βρεθεί κοντά στη χρεοκοπία και ζητήσει στήριξη από το μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό που θα δημιουργηθεί.

«Είμαστε στη διαδικασία», τόνισε ο Σόιμπλ, «επεξεργασία των λεπτομερειών (σ.σ.: του νέου μηχανισμού στήριξης) σε επίπεδο γερμανικής κυβέρνησης, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι ήδη σαφές, ότι ο νέος μηχανισμός δεν θα έχει εφαρμογή σε παλαιό χρέος, αλλά μόνο στα νέα δάνεια (σ.σ.: προφανώς αυτά που θα εκδίδονται μετά το 2013). Φαντάζομαι, ότι όλα τα ομόλογα που θα εκδίδονται από χώρες της Ευρωζώνης θα περιλαμβάνουν ρήτρες στο μέλλον, οι οποίες θα καθορίζουν ακριβώς τι θα συμβαίνει με τις απαιτήσεις των πιστωτών σε περίπτωση μιας κρίσης».

Ο δημοσιογράφος του “Spiegel” ζητά ακολούθως διευκρίνιση, αν αυτό σημαίνει ότι οι πιστωτές θα παίρνουν μόνο ένα μέρος των χρημάτων τους πίσω. Και ο Σόιμπλ απαντά, ότι σε περίπτωση κρίσης αυτό ακριβώς θα συμβαίνει. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δημιουργήθηκε για να δημιουργεί πλούτο στους επενδυτές των αγορών», προσθέτει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.

«Φαντάζομαι μια διαδικασία σε δύο στάδια. Αν μια χώρα έχει οικονομικές δυσκολίες, η Ε.Ε. θα θέτει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα λιτότητας και αναδιάρθρωσης της οικονομίας, όπως έγινε με την Ελλάδα», τονίζει. «Σε ένα πρώτο βήμα, οι διάρκειες των τίτλων που θα λήγουν μέσα στην κρίσιμη περίοδο (σ.σ.: εφαρμογής του προγράμματος λιτότητας) θα μπορούσαν να επιμηκύνονται. Αν αυτό δεν βοηθά, σε μια δεύτερη φάση οι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να αποδέχονται μια μείωση της αξίας των απαιτήσεών τους και σε αντάλλαγμα θα λαμβάνουν εγγυήσεις αποπληρωμής των υπολοίπων». Η όλη διαδικασία, σύμφωνα με τον Γερμανό υπουργό θα πρέπει να εποπτεύεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που έχει την κατάλληλη τεχνογνωσία.

Οι προτάσεις της Γερμανίας, που οδηγούν σε μια αγορά ομολόγων δύο ταχυτήτων στην Ευρωζώνη, με τις χώρες της περιφέρειας να πληρώνουν ήδη από σήμερα ακόμη υψηλότερα κόστη δανεισμού από την Γερμανία, προκαλούν ήδη θύελλα αντιδράσεων στην Ευρώπη, παρότι ο διάλογος για ένα τόσο λεπτό θέμα κρατιέται σε επίπεδα κοσμιότητας και λεπτών δημόσιων διατυπώσεων.

Μετά τον Ζαν Κλωντ Τρισέ, χθες και ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, μόνιμος προεδρεύων του Eurogroup, εξέφρασε τις αντιρρήσεις του για την καθιέρωση μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενων χρεοκοπιών, ο οποίος θα εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις. «Προτείνω μία συνετή επιλογή για το θέμα και, πάντως, δεν επιθυμώ να διώχνουμε τους επενδυτές από την ευρωζώνη», τόνισε ο κ. Γιούνκερ.

«Δεν πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις κατ' ανάγκη να εμπλέκεται ο ιδιωτικός τομέα. Βρίσκω αυτήν την ιδέα υπερβολική», επισήμανε, τονίζοντας τον κίνδυνο να βρεθούμε στο μέλλον μπροστά σε απροθυμία των τραπεζών και των επενδυτών να δανείσουν αδύναμα κράτη στην ευρωζώνη, αλλά και να δούμε αυξημένα επιτόκια από τον φόβο ακριβώς των επενδυτών, μήπως δεν πάρουν πίσω τα χρήματά τους. Ο Γιούνκερ θύμισε επίσης, απηχώντας αντίστοιχη δήλωση του Τρισέ την περασμένη εβδομάδα, ότι μόνο σε ποσοστό 20% των περιπτώσεων, όπου το ΔΝΤ καλείται να βοηθήσει, εμπλέκει και τους ιδιώτες επενδυτές στο πρόγραμμα διάσωσης μιας οικονομίας.

Σε αυτό το κλίμα, η Morgan Stanley εκτίμησε σε χθεσινή της έκθεση, ότι η Ελλάδα θα παραμείνει αποκλεισμένη από τις αγορές περισσότερο από όσο προβλέπει το μνημόνιο (σημειώνεται, ότι σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου η χώρα θα πρέπει να διαθέσει ομόλογα στην αγορά το αργότερο το 2012) και προέβλεψε ότι θα χρειασθεί να παραμείνει σε διεθνές πρόγραμμα στήριξης, υπό την εποπτεία του ΔΝΤ, αρκετά χρόνια μετά το 2013.

Η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες που έχει μεταδώσει το ”S”, αναμένεται να επιδιώξει μια συμφωνία επιμήκυνσης της διάρκειας του διεθνούς δανείου μέσα στον Ιανουάριο, πριν δηλαδή ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για την καθιέρωση μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενων χρεοκοπιών. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι απορίας άξιον πώς και με ποιους όρους θα μπορέσει κάποτε η χώρα να επιστρέψει στις αγορές για να δανεισθεί με ανεκτό κόστος, αν τα ομόλογα που θα εκδίδονται θα ενσωματώνουν στους όρους τους τον κίνδυνο «κουρέματος» των πιστωτών, όπως προτείνει η κυβέρνηση του Βερολίνου...

Αναδημοσίευση από τη Σοφοκλέους 10 - Ημερομηνία δημοσίευσης: 09-11-10

 

Σχετική ειδησεογραφία:

  1. EU Bows to German Call for Permanent Debt Mechanism, 29.10.10
  2. Morgan Stanley, Euroland: The Next Crisis Resolution Mechanism, 4.11.10
  3. SPIEGEL ONLINE, Interview With German Finance Minister Schäuble, 8.11.10