Δημήτρης Νατσιός
Η φράση του τίτλου είναι από την αειθαλή πραγματεία του Πλούταρχου «πολιτικά παραγγέλματα» και μεταφράζεται «κηφήνες με κεντρί». Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα: «Δήμω δ’ ύβριν μεν ουδεμίαν εις πολίτας ουδέ δήμευσιν αλλοτρίων ουδέ κοινών διανέμησιν ο πολιτικός εφήσει κατά δύναμιν, αλλά πείθων και διδάσκων και δεδιττόμενος διαμαχείται ταις τοιαύταις επιθυμίαις, οίας οι περί Κλέωνα βόσκοντες και αύξοντες πολύν, ως φησίν ο Πλάτων, κηφήνα τη πόλει κεκεντρωμένον ενεποίησαν». (818, C, εκδ. «Κάκτος»).
Δηλαδή: «Στο Δήμο, ο πολιτικός δεν θα επιτρέψει ,στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό, καμμιά προσβολή εις βάρος πολιτών ούτε δήμευση (αρπαγή) ξένων χρημάτων ούτε διανομή δημοσίων, αλλά πείθοντας, διδάσκοντας και εκφοβίζοντας θ’ αντιπαλέψει τις τέτοιου είδους επιθυμίες, σαν κι αυτές που έτρεφαν και δυνάμωναν ο Κλέων και οι άνθρωποί του και, όπως λέει ο Πλάτων, δημιούργησαν μες στην πολιτεία πολλούς κηφήνες με κεντρί». Να θυμίσω ότι οι κηφήνες είναι τα αρσενικά έντομα της μέλισσας, ζουν εις βάρος της κυψέλης, είναι χονδροειδείς , διότι «βόσκουν απλήστως εντός της κυψέλης», εμφανίζονται τον Απρίλιο για να γονιμοποιήσουν την βασίλισσα και θανατώνονται, χωρίς οίκτο από τις εργάτριες, το φθινόπωρο. Επιπλέον οι κηφήνες δεν έχουν κεντρί, άρα ο Πλούταρχος, γράφοντας αλληγορικά, παραπέμπει σε μια ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων της πόλεως, που όχι μόνο βόσκουν και παχαίνουν εις βάρος της κυψέλης - πολιτείας, αλλά είναι και επικίνδυνοι (κεκεντρωμένοι). Ο Πλούταρχος γράφει εμπνεόμενος από την «Πολιτεία» του Πλάτωνα. Ανατρέχω στην σχετική συνάφεια του έργου. (552,C-D). Συζητά ο Σωκράτης με τον Αδείμαντο. «Δεν είναι αλήθεια, Αδείμαντε, ότι ο θεός δημιουργώντας τους φτερωτούς κηφήνες δεν όπλισε κανέναν τους με κεντρί, όσο γι’ αυτούς όμως που περπατούν με τα πόδια τους, σ’ άλλους δεν έδωσε κεντρί, άλλους όμως τους έπλασε με φαρμακερό κεντρί οπλισμένους; Από τους χωρίς κεντρί βγαίνουν όσοι καταντούν στα γεράματα τους επαίτες, από τους κεκεντρωμένους, οι κακούργοι... οι ιερόσυλοι, οι κλέφτες και οι αριστοτέχνες όλων των παρόμοιων εγκλημάτων». («εκ μεν των ακέντρων πτωχοί προς το γήρας τελευτώσιν, εκ δε των κεκεντρωμένων πάντες όσοι κέκληνται κακούργοι...». Μετάφραση Κ. Γεωργούλη, εκδ. «Σιδέρης», Αθήνα 1963). Υπάρχουν, λοιπόν, δυο ειδών κηφήνες: τα φτερωτά έντομα και τα δίποδα... άτομα αυτοί. Τα δίποδα, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: οι άκεντροι κηφήνες και οι φαρμακεροί. Οι άκεντροι καταντούν στα γεράματά τους επαίτες. Είναι οι φυγόπονοι, οι οκνηροί, οι τεμπέληδες, τα παράσιτα που αποζούν εις βάρος άλλων. Η λαϊκή θυμοσοφία συνόψισε ευθύβολα την βιοτή τους: «όπως στρώσεις έτσι κοιμάσαι». Είναι άξιοι της μοίρας τους.
Τα δίποδα κηφηνοειδή, μετά κεντριού, είναι είδος που τα τελευταία ιδίως χρόνια βρίσκεται σε αφθονία. Ποιοι είναι αυτοί; Καταφυγή και πάλι στο αρχαίο αθάνατο πνεύμα. «Όπως όσοι δεν έχουν στο σπίτι τους τίποτα καλό να κάνουν, περνούν τον καιρό τους στην αγορά (οι χασομέρηδες των κηφηνείων, καταπώς θα ‘λεγε ο Καργάκος), έτσι ορισμένοι, επειδή δεν έχουν να κάνουν τίποτε άλλο δικό τους άξιο λόγου, ρίχνονται στις δημόσιες υποθέσεις, χρησιμοποιώντας την πολιτική για να περνούν τον καιρό τους». («... τη πολιτεία διαγωγή χρώμενοι», «πολιτικά παραγγέλματα», 798,D). Φαρμακώθηκε η πατρίδα μας από το ανίκανο κηφηναριό που και μόνο η όψη τους μας προκαλεί αναγούλα. (Άκουγα τις προάλλες έναν απ’ αυτούς, διατελέσας επί 17-18 συναπτά έτη υπουργός, οψίγαμος τζιτζιφιόγκος, να μιλά και να τον προσφωνεί ο δημοσιογράφος με τον τσανακογλείφτικο τίτλο: κύριε υπουργέ. Είναι γνωστό ότι έστω και για «ένα φεγγάρι» αν χρηματίσει κάποιος υπουργός, προσαγορεύεται διά βίου μ’ αυτόν τον τίτλο. Οι Γάλλοι λένε ότι μόνο οι πόρνες και οι υπουργοί κρατούν ολοζωής τον τίτλο που απέκτησαν έστω και για λίγο). Στην ίδια κατηγορία των «κεκεντρωμένων κηφήνων» ανήκουν και τα κομματικά απολειφάδια, παχυλόμισθοι αξιωματούχοι, σκύβαλα του συνδικαλισμού και λοιποί σαλταδόροι, που έφτασαν ψηλά, πολύ ψηλά, όπως το σαλιγκάρι του γνωστού ανέκδοτου. Βρέθηκε ο σαλίγκαρος στην σκεπή του υψηλότερου μεγάρου της πρωτεύουσας. Πώς έφτασες εσύ εδώ; τον ρωτούν. Απαντά με ειλικρίνεια: έρποντας, γλείφοντας και με τα κερατά μου!! Είναι και οι δανειοσυντήρητοι «επιχειρηματίες», όπως είναι το καλλιτεχνικό τους όνομα, που πήραν τα δάνεια «και τάφκιασαν λούσια και πολυτέλειες κι άλλα τοιούτα». (Μακρυγιάννης). Παρένθεση: Σύμπτωμα γαγγραινισμένο είναι στον τόπο μας οι λεγόμενες χαριστικές διατάξεις-ρυθμίσεις, η νομιμοποίηση ουσιαστικά του εγκλήματος. Το ονομάζουν ευφημιστικώς ευνοιοκρατία, αλλά είναι η πιο ύπουλη, πονηρή και καταστροφική για το κράτος «μηχανή» (= τρόπος) παρανομίας. Προσλήψεις, αναθέσεις έργων, φοροαπαλλαγές, δανειοδοτήσεις, αυθαιρεσίες παντός είδους, ξεπλένονται με τέτοιου είδους τεχνάσματα. Παραθέτω δυο προγονικά κείμενα. Λέει, εν πρώτοις, ο Πλούταρχος ότι ο Πελοπίδας, καρδιακός φίλος και συμπολεμιστής του Επαμεινώνδα, του ζήτησε να βγάλει από την φυλακή έναν κάπηλο. Αρνήθηκε ο Επαμεινώνδας. Κατόπιν τον παρακάλεσε η ερωμένη του κάπηλου («ερωμένης δεηθείσης»). Τον ελευθέρωσε λέγοντας στον Πελοπίδα: «τοιούτας χάριτας λαμβάνειν εταιριδίοις ου στρατηγοίς πρέπον εστί».( «Τέτοιες χάρες ζητούν εταίρες και όχι στρατηγοί»). Για το δεύτερο πρέπει να ανηφορίσουμε την ιστορία. Κείμενο Φωτίου του Αγιωτάτου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Επιστολή προς Μιχαήλ τον άρχοντα Βουλγαρίας: «τι εστίν έργον άρχοντος» (Εκδόθηκε με τίτλο «ο Ηγεμών», από τον «Αρμό», ως «εναλλακτική αντιπρόταση στον περιβόητο Ηγεμόνα του Μακιαβέλι», γράφει ο Χρ. Γιανναράς στον πρόλογο). Διαβάζω: «Μη χαριστείς σε καμμία παρανομία, ακόμη και στους φίλους σου. Διότι, αν είναι ενάρετοι θα σε μισήσουν γι’ αυτή σου την πράξη. Εάν, πάλι, είναι φαύλοι θα έχεις υποστεί διπλή ζημιά. Από τη μια μεριά θα έχεις ευεργετήσει τους κακούς, από την άλλη θα γίνεις μισητός στους καλούς. Και πέρα απ’ αυτά, το να ανταλλάξει ευχαρίστηση προσωπική και πρόσκαιρη με μομφή αιώνια και δημόσια είναι μεγάλη ανοησία» (σελ. 76-77). (Σχόλιο για το τελευταίο. Τα περισσότερα λαμόγια είναι άνθρωποι χωρίς Θεό. Γιατί; Διότι μπαζώνουν την συνείδησή τους, μη τυχόν και δραπετεύσει καμμιά ενοχή. Αιωνιότητα; Τι είναι αυτό τρώγεται, ρωτά ο ...αθεόφοβος «κατσικοκλέφτης»). Βεβαίως όλοι οι κηφήνες, όπως και τα φίδια, δεν έχουν κεντρί ίδιας δραστικότητας. Όσο ψηλότερα τόσο πιο ιοβόλο το κεντρί. Ζημιώνουν όμως την κυψέλη και οι χαμαιπετείς. Θα μιλήσω για την εκπαίδευση. (Δικαιούμαι ως μάχιμος εδώ και 20 χρόνια δάσκαλος). Είναι γνωστό πως σήμερα και πιτυρίδα αν έχεις, μπορείς να βγεις από την τάξη για προβλήματα υγείας. Χιλιάδες οι κεκεντρωμένοι κηφήνες, που λουφάζουν εδώ κι εκεί, οι οποίοι παίρνουν και επίδομα διδακτικής απασχόλησης. (Οι μεγαλύτεροι πελάτες των βουλευτικών γραφείων είναι οι εκπαιδευτικοί. Κυρίαρχο αίτημα: απόσπαση. Το κακό είναι πως αδικούνται οικογενειάρχες και ικανοποιούνται κομματικοί παρακεντέδες. Πώς να πάει το κακομαθημένο πρωτοδιόριστο μειράκιο να υπηρετήσει στο νησί; Θα αποκτήσει ψυχολογικά τραύματα). Σταματώ το αυτομαστίγωμα. Θα ενοχληθεί και η πρόμαχος των δασκάλων, ΔΟΕ...
Πίσω στους αρχαίους. Ο Αθηναίος κωμικός Κρατίνος (Ε’ αι. π.Χ.)επινόησε τρεις νέες θεές: Την Δωρώ, την θεά εκείνων που δωροδοκούν, τη Δεξώ, την «προστάτιδα» των δωροληπτών και την Εμβλώ, την θεά εκείνων που «εμβάλλουν» στη χούφτα ή στο θυλάκιο κάποιου χρήματα για άνομη πράξη. (φακελάκι). Ιδού, λοιπόν, πεδίον δόξης λαμπρό για τους νεοπαγανιστές. Αυτές τις θεότητες πρέπει να ξεθάψουν για να δελεάσουν πιστούς...
Αναδημοσίευση από το Αντίβαρο - Ημερομηνία δημοσίευσης: 14-04-10